Od rozliczenia za styczeń 2017 r. duzi podatnicy oraz podatnicy, którzy zostali zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni po dniu 30 września 2016 r. nie będą mogli składać w urzędzie skarbowym deklaracji podatkowych VAT za okresy kwartalne. Wynika to ze zmienionego ustawą z dnia 1 grudnia 2016 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw art. 99 ust. 3 ustawy o VAT.
Duzi podatnicy w rozumieniu ustawy o VAT, to tacy podatnicy którzy nie spełniają przesłanek do uznania ich za podatników małych, a mali podatnicy zostali zdefiniowani w art. 2 pkt 25 ustawy o VAT. Z art. 2 pkt 25 lit. a ustawy o VAT wynika, że przez małego podatnika – rozumie się przez to podatnika podatku od towarów i usług u którego wartość sprzedaży (wraz z kwotą podatku) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 1 200 000 euro. Kwota ta w 2016 r. po przeliczeniu na złote wynosi 5.157.000,00 zł i będzie uprawniała podatników VAT, którzy nie przekroczą tej kwoty w 2016 r. do uznania ich za małych podatników w 2017 r. Przekroczenie tej kwoty przez podatnika w 2016 r. będzie oznaczało, że nie może on od rozliczenia za styczeń 2017 r. rozliczać się dla celów VAT kwartalnie, a może wyłącznie miesięcznie.
Kwartalnie w 2017 r. nie będą również mogli się rozliczać ci podatnicy, którzy zostali zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni po dniu 30 września 2016 r. Zgodnie bowiem ze znowelizowanym 99 ust. art. 3a pkt 1 ustawy o VAT w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2017 r. przepisów art. 99 ust. 2 i 3 nie stosuje się do podatników rejestrowanych przez naczelnika urzędu skarbowego jako podatnicy VAT czynni – przez okres 12 miesięcy począwszy od miesiąca, w którym dokonana została rejestracja. Jednakże w świetle przepisu intertemporalnego (przejściowego) art. 15 ustawy z dnia 1 grudnia 2016 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw przepis art. 99 ust. 3a pkt 1 ustawy o VAT obowiązujący od 1 stycznia 2017 r. stosuje się do podatników, którzy zostali zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni po dniu 30 września 2016 r. za okresy miesięczne przypadające po dniu 31 grudnia 2016 r.
W konsekwencji mały podatnik, który został zarejestrowany jako podatnik VAT czynny po dniu 30 września 2016 r. nie będzie mógł rozliczać się kwartalnie przez cały 2017 r. Możliwość taką uzyska dopiero od rozliczenia za pierwszy kwartał 2018 r. Na marginesie brak możliwości rozliczeń kwartalnych w 2017 r. będzie również dotyczył podatników VAT zwolnionych, którzy w 2016 r. rozliczali się jako zwolnieni i na dzień 30 września 2016 r. nie byli zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.
Wskazani powyżej podatnicy oraz mali podatnicy wymienieni w art. 99 ust. 3a pkt 2 ustawy o VAT w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2017 r. (których sytuacji niniejszy tekst nie rozstrzyga) będą zobowiązani do składania deklaracji podatkowych dla podatku od towarów i usług począwszy od rozliczenia za styczeń 2017 r. na drukach VAT-7, a nie VAT-7D, czy VAT-7K.
Czy wobec powyższego podatnicy ci są zobowiązani do aktualizacji druków VAT-R w związku z treścią art. 96 ust. 12 ustawy o VAT, z którego wynika, że jeżeli dane zawarte w zgłoszeniu rejestracyjnym ulegną zmianie, podatnik jest obowiązany zgłosić zmianę do naczelnika urzędu skarbowego w terminie 7 dni, licząc od dnia, w którym nastąpiła zmiana.
Należy zauważyć, że zmiana dotycząca sposobów rozliczeń ww. podatników powstaje z mocy prawa. Wskazywałoby to, że podatnicy nie są zobowiązani do aktualizacji druków rejestracyjnych w związku ze zmianą druków, na których będą rozliczać VAT od rozliczenia za styczeń 2017 r. Jednakże biorąc pod uwagę treść samego druku VAT-R (12), a w szczególności stronę drugą tego druku, część C.2. – poz. 50, która jest dedykowana podatnikom oświadczającym, że będą składać określony rodzaj deklaracji, w tym przypadku VAT-7 zamiast wcześniejszych VAT-7D, VAT-7K, to należy uznać, że taka aktualizacja wydaje się jak najbardziej zasadna i konieczna. Jest to tym bardziej uzasadnione faktem, że w pozycji nr 57 i 58 druku VAT-R (12) podatnik jest zobowiązany do wskazania miesiąca i roku, za który podatnik złoży pierwszą deklarację VAT-7, co potwierdza, że obowiązek aktualizacji druku VAT-R spoczywa na podatniku i aktualizację tę należy dokonać w terminie 7 dni od dnia, w którym zmiana nastąpiła. Uwzględniając, że zmiana następuje w dniu 1 stycznia 2017 r. podatnik jest zobowiązany do aktualizacji druku VAT-R do dnia 8 stycznia 2017 r., ponieważ jednak jest to niedziela aktualizacja winna być złożona do dnia 9 stycznia 2017 r. (poniedziałek).
Aktualizacja VAT-R może zostać złożona na druku VAT-R (12) obowiązującym w 2016 r., lub na druku VAT-R (13), który zgodnie z projektem rozporządzenia w sprawie wzorów dokumentów związanych z rejestracją w zakresie podatku od towarów i usług będzie obowiązywał od 1 stycznia 2017 r. Należy jednak wskazać, że w świetle § 2 projektowanego rozporządzenia wzory dokumentów, określone w rozporządzeniu z dnia 5 kwietnia 2004 r. w sprawie wzorów dokumentów związanych z rejestracją podatników w zakresie podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2004, poz. 539 i 1471), mogą być stosowane nie dłużej niż do dnia 30 czerwca 2017 r.