W jednej z gazet codziennych na stronach prawnych przeczytałem, że od 1 lipca 2018 r. składając wniosek o wydanie zgodny na przekazanie środków zgromadzonych na wskazanym przez podatnika rachunku VAT na wskazany przez niego rachunek bankowy albo rachunek w SKOK należy go umotywować. Czy wniosek o „uwolnienie” środków z rachunku VAT ma być umotywowany?
Czy to ważne?
Dlaczego ważne jest, czy wniosek ma być umotywowany, czy też nie? Ewentualne umotywowanie musiałoby wskazywać przyczyny, dla których podatnik chciałby dysponować środkami VAT zgromadzonym i na rachunku VAT związane z prowadzoną działalnością gospodarczą. Umotywowanie takiego wniosku powinno wówczas zawierać informację na jakie cele – związane z prowadzoną działalnością gospodarczą – podatnik chciałby takie środki wykorzystywać, czy przeznaczyć. Wówczas sama chęć ich posiadania na rachunku rozliczeniowym (koncie firmowym), a nie na rachunku VAT mogłaby być potraktowana przez organ podatkowy za niewystarczającą motywację. Mogłoby to skutkować odmową przekazania środków z rachunku VAT na rachunek rozliczeniowy. Motywowanie takiego wniosku mogłoby być szczególnie uciążliwe dla podatników prowadzących działalność w niewielkim rozmiarze. Podatnicy ci traktują VAT jako dodatkowe środki finansowe, które do czasu uregulowania zobowiązania podatkowego można spożytkować na dowolne cele. Ewentualna regulacja prawna w tym zakresie dotknąć mogłaby podatników rozliczających się kwartalnie dla których VAT na rachunku VAT byłby zablokowany nawet trzy miesiące. Również dla dużych, czy średnich podatników umotywowanie wniosku stanowiłoby kolejne nic nie wnoszące obciążenie administracyjne.
Jednak bez uzasadnienia
Zgodnie z art. 108b ust. 1 i ust. 2 ustawy o VAT (w brzmieniu obowiązującym od 1 lipca 2018 r.) na wniosek podatnika naczelnik urzędu skarbowego wydaje, w drodze postanowienia, zgodę na przekazanie środków zgromadzonych na wskazanym przez podatnika rachunku VAT na wskazany przez niego rachunek bankowy albo rachunek w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, dla których jest prowadzony ten rachunek VAT. Podatnik we wniosku określa wysokość środków zgromadzonych na rachunku VAT, jaka ma zostać przekazana.
Jak wynika z powyższych przepisów nie ma w nich mowy o umotywowaniu ww. wniosku. Przepisy dotyczące zwrotu podatku np. art. 87 ustawy o VAT jednoznacznie wskazują, że ustawodawca rozróżnia wniosek umotywowany od wniosku bez uzasadnienia. Przykładem jest art. 87 ust. 5 ustawy o VAT, gdzie wskazano: „na umotywowany wniosek …” oraz art. 87 ust. 5a tej ustawy: „na jego umotywowany wniosek złożony wraz z deklaracją…”. Wniosek bez umotywowania jest prostszy i nie trzeba organowi podatkowemu tłumaczyć na jakie cele środki VAT chcemy przeznaczyć. Wniosek bez umotywowania odnajdziemy np. w treści art. 87 ust. 2, czy art. 87 ust. 2a ustawy o VAT, gdzie wskazano „urząd skarbowy na wniosek podatnika dokonuje zwrotu …”.
Porównanie przywołanych przepisów jednoznacznie wskazuje, że wniosek o tzw. „uwolnienie” środków z rachunku VAT nie musi być umotywowany. Wystarczy samo żądanie podatnika skierowane do urzędu skarbowego przekazania tych środków na rachunek rozliczeniowy. Należy jednak wyraźnie podkreślić, że wniosek taki nie ma urzędowego wzoru i nie musi być składany wraz z deklaracją VAT. Wniosek będzie więc niezależny od daty złożenia deklaracji podatkowej.