W ostatnim czasie w prasie można przeczytać informacje, że indywidualny rachunek podatkowy (tzw. mikrorachunek) służyć ma nie tylko wpłacie podatku dochodowego od osób fizycznych, podatku dochodowego od osób prawnych, podatku od towarów i usług, ale również niepodatkowych należności budżetowych, w tym mandatów i grzywien.

Czy rzeczywiście należności z tytułu grzywien nałożonych mandatami należy regulować na indywidualny rachunek podatkowy?

Na stronach internetowych Ministerstwa Finansów pojawiła się następująca informacja:

Co jest rozumiane pod pojęciem niepodatkowych należności budżetowych?

Niepodatkowe należności budżetowe wpłacane na indywidualny rachunek podatkowy to odsetki za zwłokę powstałe od zaległości podatkowych z tytułu PIT, CIT i VAT oraz koszty upomnienia.

Równocześnie Ministerstwo Rozwoju na stronie internetowej www.biznes.gov.pl jeszcze na początku 2020 r. informowało, że:

Na mikrorachunek zapłacisz:

  • podatek od dochodów uzyskiwanych przez osoby fizyczne (PIT), podatek od dochodów uzyskiwanych przez osoby prawne (CIT) oraz podatek od towarów i usług (VAT), za wyjątkiem VAT z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia paliw silnikowych (VAT-14), który opłacisz na rachunek urzędu skarbowego właściwego dla wpłat podatku akcyzowego,
  • niepodatkowe należności stanowiące dochód budżetu państwa np.: koszty postępowania przed organami podatkowymi, grzywny, mandaty, kary porządkowe.

Obecnie na tej samej stronie internetowej www.biznes.gov.pl pojawia się następujący komunikat:

Na mikrorachunek zapłacisz podatek od dochodów uzyskiwanych przez osoby fizyczne (PIT), podatek od dochodów uzyskiwanych przez osoby prawne (CIT) oraz podatek od towarów i usług (VAT), za wyjątkiem VAT z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia paliw silnikowych (VAT-14), który opłacisz na rachunek urzędu skarbowego właściwego dla wpłat podatku akcyzowego.

Nie ma już tam mowy o grzywnach i mandatach.

Wobec powyższego, czy na indywidualny rachunek podatkowy (tzw. mikrorachunek) należy wpłacać wyłącznie kwoty podatków PIT, CIT i VAT, czy też rachunek ten służy również do zapłaty innych należności.

Zgodnie z art. 61b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa wpłata podatku dochodowego od osób fizycznych, podatku dochodowego od osób prawnych, podatku od towarów i usług oraz niepodatkowych należności budżetowych jest dokonywana na rachunek urzędu skarbowego przy użyciu indywidualnego rachunku podatkowego identyfikującego podatnika lub płatnika (indywidualny rachunek podatkowy).

Definicja niepodatkowych należności budżetowych zawarta jest w art. 3 pkt 8 ustawy Ordynacja podatkowa. Zgodnie z jego treścią ilekroć w ustawie jest mowa o niepodatkowych należnościach budżetowych – rozumie się przez to niebędące podatkami i opłatami należności stanowiące dochód budżetu państwa lub budżetu jednostki samorządu terytorialnego, wynikające ze stosunków publicznoprawnych.

W ustawie Ordynacja podatkowa nie ma wymienionego, choćby przykładowo, katalogu należności zaliczanych do niepodatkowych należności budżetowych. Część należności, których nie można traktować jako podatku sensu stricto, jak choćby dodatkowych zobowiązań podatkowych, czy kar porządkowych wskazanych w art. 262 i następnych ustawy Ordynacja podatkowa, jest uważana za niepodatkowe należności budżetowe.

Katalog (dla celów finansów publicznych) niepodatkowych należności budżetowych zawarty jest w art. 60 ustawy o finansach publicznych. Zgodnie z jego treścią środkami publicznymi stanowiącymi niepodatkowe należności budżetowe o charakterze publicznoprawnym są w szczególności następujące dochody budżetu państwa, dochody budżetu jednostki samorządu terytorialnego albo przychody państwowych funduszy celowych:

1) kwoty dotacji podlegające zwrotowi w przypadkach określonych w niniejszej ustawie;

2) należności z tytułu gwarancji i poręczeń udzielonych przez Skarb Państwa i jednostki samorządu terytorialnego;

3) wpłaty nadwyżek środków obrotowych samorządowych zakładów budżetowych;

4) wpłaty nadwyżek środków finansowych agencji wykonawczych;

5) wpłaty środków z tytułu rozliczeń realizacji programów przedakcesyjnych;

6) należności z tytułu zwrotu środków przeznaczonych na realizację programów finansowanych z udziałem środków europejskich oraz inne należności związane z realizacją projektów finansowanych z udziałem tych środków, a także odsetki od tych środków i od tych należności;

6a) należności z tytułu grzywien nałożonych w drodze mandatu karnego w postępowaniu w sprawach o wykroczenia oraz w postępowaniu w sprawach o wykroczenia skarbowe;

7) dochody pobierane przez państwowe i samorządowe jednostki budżetowe na podstawie odrębnych ustaw;

8) pobrane przez jednostkę samorządu terytorialnego dochody związane z realizacją zadań z zakresu administracji rządowej oraz innych zadań zleconych jednostkom samorządu terytorialnego odrębnymi ustawami i nieodprowadzone na rachunek dochodów budżetu państwa.

Szczególną uwagę zwrócić należy na pkt 6a ww. regulacji, która wymienia m.in. mandaty karne. Wynikałoby z tego, że mandaty karne nakładane przez policję za m.in. przekroczenie limitu prędkości powinny być wpłacane na mikrorachunek. Tak nie będzie. Przyczyną tego jest treść art. 2 § 1 pkt 1 ustawy Ordynacja podatkowa, zgodnie z którym przepisy ustawy stosuje się do podatków, opłat oraz niepodatkowych należności budżetu państwa oraz budżetów jednostek samorządu terytorialnego, do których ustalania lub określania uprawnione są organy podatkowe. Tak więc jedynie niepodatkowe należności budżetowe do których ustalania lub określania uprawnione są organy podatkowe będą wpłacane na mikrorachunek. Stąd mandaty karne nakładane przez policję z pewnością nie będą wpłacane na indywidualny rachunek podatkowy.

Czy wobec tego karę grzywny nakładaną mandatem karnym skarbowym w postępowaniu w sprawach o wykroczenia skarbowe należy płacić na mikrorachunek?

W mojej ocenie również nie należy tego robić. Przyczyną tego jest to, że w świetle art. 136 § 1 ustawy Kodeks karny skarbowy postępowanie mandatowe prowadzi finansowy organ postępowania przygotowawczego lub jego upoważniony przedstawiciel. Natomiast jak wynika z rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 28 kwietnia 2011 r. w sprawie nakładania kary grzywny w drodze mandatu karnego za wykroczenia skarbowe (Dz. U. z 2018, poz. 1160 t.j.) upoważnienie do nakładania kary grzywny w drodze mandatu karnego wydaje pracownikom urzędów skarbowych – naczelnik właściwego urzędu skarbowego. Naczelnik urzędu skarbowego pełni funkcję finansowego organu postępowania przygotowawczego. Nie występuje jednak jako organ podatkowy, gdyż w myśl art. 13 § 1 pkt 1 ustawy Ordynacja podatkowa organem podatkowym, stosownie do swojej właściwości, jest naczelnik urzędu skarbowego, naczelnik urzędu celno-skarbowego, wójt, burmistrz (prezydent miasta), starosta albo marszałek województwa – jako organ pierwszej instancji. Oczywiście chodzi o administracyjny tok instancji. Skoro postępowanie w sprawie prawidłowości nałożenia mandatu karnego skarbowego toczy się przed sądem karnym, to oznacza, że naczelnik urzędu skarbowego nie występuje wówczas jako organ podatkowy lecz organ przygotowawczy. W konsekwencji mandaty karne skarbowe nie będą opłacane na mikrorachunek, gdyż do ich nakładania nie są uprawnione organ podatkowe w rozumieniu art. 2 § 1 pkt 1 ustawy Ordynacja podatkowa.

Na mikrorachunek poza ww. podatkami powinny być opłacane kary porządkowe, koszty upomnień, odsetki od zobowiązań podatkowych. Natomiast nie będą na ten rachunek regulowane kary grzywny, mandaty, ani tym bardziej koszty sądowe.

Zapłata mandatu drogowego na mikrorachunek?

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *