Zmiany w VAT w 2024/2025. W dniu dzisiejszym 16 września 2024 r. na internetowych stronach Rządowego Centrum Legislacji został opublikowany projekt rozporządzenia Ministra Finansów zmieniającego rozporządzenie w sprawie obniżonych stawek podatku od towarów i usług.
Po § 10 rozporządzenia proponuje się dodać § 10a rozporządzenia o następującej treści:
- Do dnia 31 grudnia 2024 r. obniżoną do wysokości 0% stawkę podatku stosuje się do:
1) dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 2 pkt 2 ustawy,
2) świadczenia usług, o którym mowa w art. 8 ust. 2 ustawy
– na cele związane z pomocą osobom poszkodowanym wskutek intensywnych opadów atmosferycznych lub powodzi we wrześniu 2024 r.
- Obniżoną stawkę podatku, o której mowa w ust. 1, stosuje się wyłącznie do dostaw towarów lub świadczenia usług dokonywanych na rzecz:
1) organizacji pożytku publicznego w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i wolontariacie;
2) jednostek samorządu terytorialnego;
3) podmiotów leczniczych w rozumieniu art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz. U. z 2024 r. poz. 799);
4) Rządowej Agencji Rezerw Strategicznych.
- Obniżoną stawkę podatku, o której mowa w ust. 1, stosuje się pod warunkiem zawarcia pisemnej umowy między podatnikiem dokonującym dostawy towarów lub świadczącym usługi, o których mowa w ust. 1, oraz podmiotem wskazanym w ust. 2, z której wynika, że dostarczane towary lub świadczone usługi będą wykorzystane na cele związane z pomocą osobom poszkodowanym wskutek intensywnych opadów atmosferycznych lub powodzi we wrześniu 2024 r.
W światle § 2 ww. projektu rozporządzenia stawka 0% może być stosowana również w okresie od dnia 12 września 2024 r. do dnia poprzedzającego dzień wejścia w życie tego rozporządzenia.
W uzasadnieniu do projektu rozporządzenia Ministerstwo Finansów wskazuje, że: „projekt przewiduje obniżenie stawki podatku VAT do wysokości 0% dla nieodpłatnych dostaw towarów lub świadczenia usług na rzecz ww. podmiotów – na cele związane z pomocą ofiarom skutków intensywnych opadów atmosferycznych lub powodzi. Stawka 0% będzie zatem stosowana do darowizn wszelkiego rodzaju świadczeń, które mogą się okazać niezbędne do wsparcia złagodzenia skutków kataklizmu.
W tym kontekście należy wyjaśnić, że co do zasady nieodpłatne świadczenie usług nie podlega opodatkowaniu VAT. Niemniej jednak w niektórych przypadkach nieodpłatne świadczenie usług jest uznane za odpłatne i podlega VAT (art. 8 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług ), tj. w sytuacji:
1) użycia towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych;
2) nieodpłatnego świadczenia usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.
Na mocy niniejszego rozporządzenia nieodpłatne świadczenia usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika opodatkowane VAT będą podlegały 0% stawce VAT, przy założeniu, że będą przekazane na cele związane z pomocą ofiarom skutków intensywnych opadów atmosferycznych lub powodzi .
Jednocześnie, w celu utrzymania „szczelności” systemu VAT, stawka w wysokości 0% będzie miała zastosowanie pod warunkiem zawarcia pisemnej umowy pomiędzy podatnikiem a jednym ze wskazanych wyżej podmiotów, z której będzie wynikało, że darowane towary lub usługi będą związane z pomocą poszkodowanym w wyniku tego kataklizmu. Wprowadzenie ww. mechanizmu zapewni minimum kontroli nad ukierunkowaniem wprowadzanej preferencji oraz pozwoli podatnikom skierować swoją pomoc do podmiotów, które gwarantują prawidłowe wykorzystanie darowanych towarów lub usług.”
Rozporządzenie ma wejść w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.
Ponadto kilka dni temu na stronach internetowych Rządowego Centrum Legislacji zostały opublikowane kolejne zmiany do ustawy o VAT, które wejdą w życie od 1 stycznia 2025 r. Zmiany wynikają z projektu (z dnia 10 września 2025 r.) ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług, ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw.
Wprowadzone zostaną nowe stawki podatkowe dla następujących towarów i usług:
- używane na morzu statki ratownicze (CN ex 8905 90) i łodzie ratunkowe (CN ex 8906 90) – stawka VAT 0% – zmiana dotyczy wykreślenia przymiotnika „morskie” w odniesieniu do statków ratowniczych. Statki te nie będą musiały być morskie, wystarczy, że będą używane na morzu,
- wyroby medyczne będą bezterminowo objęte stawką VAT w wysokości 8%. Zgodnie obecnym brzmieniem art. 145c ustawy o VAT, dostawa wyrobów medycznych, które zostały dopuszczone do obrotu na podstawie poprzednio obowiązującej ustawy o wyrobach medycznych z dnia 20 maja 2010 r. (zastąpionej ustawą z dnia 7 kwietnia 2022 r. o wyrobach medycznych ), jest opodatkowana stawką 8% wyłącznie do 27 maja 2025 r. Termin ten jest skorelowany z pierwotnym brzmieniem art. 120 rozporządzenia 2017/745 i art. 110 rozporządzenia 2017/746, które zakładały 27 maja 2025 r. jako datę graniczną udostępniania na rynku lub wprowadzania do używania konkretnych wyrobów medycznych. W dniu 20 marca 2023 r. weszło w życie rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/607, które zmieniło ww. rozporządzenia m. in. w zakresie udostępniania na rynku i wprowadzania do używania wyrobów wprowadzonych do obrotu na podstawie poprzednich przepisów – istotą tych zmian była możliwość bezterminowego obrotu takimi produktami.
Dostawa wszystkich wyrobów medycznych, niezależnie od tego, czy zostały dopuszczone do obrotu na podstawie poprzednich, czy też obecnie obowiązujących przepisów krajowych, będzie opodatkowana taką samą stawką VAT w wysokości 8%,
- dostawa tzw. żywych koniowatych (Konie, osły, muły i osłomuły, żywe – CN 0101) – nastąpi podwyższenie stawki VAT z 8% do 23%,
- dostawa wyrobów z konopi siewnej (Cannabis sativa) – do palenia lub do wdychania bez spalania, niebędące wyrobami wykorzystywanymi wyłącznie w celach medycznych będzie opodatkowana stawką VAT 23%, a nie jak jest obecnie stawką VAT w wysokości 8%,
- dostawa pasz, środków ochrony roślin i nawozów zostanie przeniesiona z poz. 10 załącznika nr 3 do ustawy o VAT do nowych: poz. 10a (dotyczącej nawozów), poz. 10b (dotyczącej środków ochrony roślin) oraz poz. 10c (dotyczącej pasz) – nastąpi doprecyzowanie przepisów dotyczących stosowania stawki obniżonej na nawozy, środki ochrony roślin i pasze poprzez odwołanie do definicji tych produktów w określonych przepisach branżowych – ustawie z dnia 22 lipca 2006 r. o paszach (Dz. U. z 2023 r. poz. 1149), ustawie z dnia 8 marca 2013 r. o środkach ochrony roślin (Dz. U. z 2024 r. poz. 630) oraz rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1009 z dnia 5 czerwca 2019 r. ustanawiającym przepisy dotyczące udostępniania na rynku produktów nawozowych UE, zmieniającym rozporządzenia (WE) nr 1069/2009 i (WE) nr 1107/2009 oraz uchylającym rozporządzenie (WE) nr 2003/2003 (Dz. Urz. UE L 170 z 25.06.2019, str. 1, z późn. zm.),
- dostawa kubeczków menstruacyjnych – obniżenie stawki VAT z 23% do 5% poprzez dodanie poz. 18a w załączniku nr 10 do ustawy o VAT.
W tym samym projekcie ustawy proponuje się zniesienie od 1 stycznia 2025 r. obowiązku integracji kas rejestrujących online z terminalami płatniczymi na rzecz zastępczego raportowania danych dotyczących transakcji płatniczych przez agentów rozliczeniowych pisałem o tym w odrębnym tekście: Kasy rejestrujące zintegrowane z terminalami płatniczymi
Wydłuża się również czasowe odwrotne obciążenie podatkiem gazu w systemie gazowym, energii elektrycznej w systemie elektroenergetycznym i usług w zakresie przenoszenia uprawnień do emisji gazów cieplarnianych z dnia 28 lutego 2025 r. na dzień 31 grudnia 2026 r. – zmiana w art. 145e ustawy o VAT.
W art. 145e ustawy o VAT zaproponowano rozwiązanie, aby wyłącznie podatnik VAT czynny był podmiotem uprawnionym do rozliczenia VAT na zasadzie odwrotnego obciążenia.
Cały czas aktualne są propozycje zmian dot. zwolnień podmiotowych, opodatkowania kaucji, zmiany miejsca świadczenia niektórych usług, zmiany w zakresie stosowania procedury VAT marża.
Więcej o zmianach VAT na szkoleniu: Zmiany w VAT od 2025 r.