Poniżej przedstawiam Państwu pismo Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców z dnia 5 czerwca 2020 r. nr WPL.207.2020.JJ skierowane do Ministra Finansów w sprawie problemów związanych z obowiązkiem umieszczenia numeru NIP na paragonie fiskalnym w celu umożliwienia wystawienia faktury. Równocześnie prezentuję Państwu odpowiedź Ministra Finansów z dnia 22 sierpnia 2020 r. nr PT7.8102.48.2020.HEBZ.665 na ww. pismo. Poniżej załączam również krótki komentarz do pisma Ministra Finansów z dnia 22 sierpnia 2020 r.

Pismo Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców:

Szanowny Panie Ministrze dziękuję za udzielenie odpowiedzi na wniosek Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców z 3 kwietnia 2020 r.[1] pismem Pana Podsekretarza Stanu Jana Sarnowskiego z 18 maja 2020 r.[2], jednocześnie uprzejmie przekazuję, z prośbą o odniesienie się, dwa kolejne wnioski przedsiębiorców, które wpłynęły do Biura Rzecznika MŚP, gdzie wnioskodawcy wskazują dalsze problemy związane z wprowadzonym na podstawie ustawy z dnia 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw[3] obowiązkiem umieszczenia numeru NIP na paragonie fiskalnym w celu umożliwienia wystawienia faktury.

Pierwszy wnioskodawca wskazuje na trudności, jakie wiążą się ze stosowaniem nowych przepisów, w wypadku pomyłki ze strony kupującego lub sprzedającego, dotyczącej umieszczenia numeru NIP na paragonie fiskalnym, co, według przedsiębiorcy, jest szczególnie częste w wypadku dokonywania sprzedaży za pośrednictwem sieci teleinformatycznej. Jakkolwiek w Interpretacji Indywidualnej Dyrektora Informacji Skarbowej z 20 grudnia 2019 r.[4] stwierdzono, że .,w przypadku gdy na paragonie zostanie wskazany błędny NIP nabywcy, to Wnioskodawca nie będzie uprawniony do wystawienia faktury zawierającej NIP do takiego paragonu”, to, według informacji prasowych, Ministerstwo Finansów miało, w odpowiedzi na pytanie Dziennika Gazety Prawnej wyjaśnić, że „nota korygująca jest dopuszczalna, gdy pomyłka była oczywista, np. przestawiono kolejność cyfr”[5].

Drugi wnioskodawca zgłasza natomiast wątpliwości co do takiej interpretacji przepisu art. 106h ust. 4 w zw. z art. l06e ust. 5 pkt 3 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług[6], wedle której, w przypadku gdy kwota należności ogółem nie przekracza kwoty 450 zł albo kwoty 100 euro, wystawiony paragon należy traktować jak zwykłą fakturę i nie wystawia się dla nabywcy odrębnego dokumentu (faktury standardowej). Taka wykładnia, wyrażona m.in. w Interpretacji Indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 18 marca 2020 r.[7], zdaniem wnioskodawcy znacznie utrudnia prowadzenie ewidencji elektronicznej, o której mowa w art. 83 § 1b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa[8], zwanej potocznie „jednolitym plikiem kontrolnym”, w której, zgodnie z jej strukturą logiczną, opublikowaną przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych, na podstawie art. 193a § 2 ordynacji, należy umieścić numer danej faktury. W wypadku uznania samego paragonu fiskalnego za fakturę problematyczną, zdaniem wnioskodawcy, jest identyfikacja tego numeru, o którym mowa w art. 106e ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT.

Proszę uprzejmie o ustosunkowanie się do załączonych wniosków oraz przekazanie kopii odpowiedzi wnioskodawcom.

Ponadto, oprócz kwestii poruszonych w załączonych pismach, pragnę jednocześnie wskazać następujące zagadnienie – 1 kwietnia 2020 r., na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 1 kwietnia 2020 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług[9] zmieniono rozporządzenie Ministra Finansów, Inwestycji i Rozwoju z dnia 15 października 2019 r. w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług[10]. Nowelizacja dotyczyła m.in. zmiany (w okresie od 1 lipca 2020 r. do 31 grudnia 2020 r.) sposobu wykazywania w ewidencji VAT paragonów fiskalnych, uznawanych za faktury VAT. Zgodnie z przepisami rozporządzenia zmieniającego, od 1 lipca 2020 r. do 31 grudnia 2020 r., w odniesieniu do faktur uproszczonych (w postaci paragonów), podatnicy nie będą zobowiązani do wykazywania w nowym pliku JPK V AT podstawy opodatkowania, podatku należnego oraz stawki V AT (5/8/23%), o ile te dane zostaną ujęte zbiorczo w ewidencji VAT. Jednocześnie w powyższym okresie podatnicy nie będą musieli wykazywać, w ewidencji VAT, w odniesieniu do faktur uproszczonych, numeru faktury, daty jej wystawienia, daty dostawy, daty wykonania usługi, NIP nabywcy, szczególnych oznaczeń w zakresie dostawy towarów lub świadczenia usług wskazanych w § 10 ust. 3 rozporządzenia w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług oraz dodatkowych oznaczeń w zakresie dostawy towarów lub świadczenia usług wskazanych w § 10 ust. 4 przedmiotowego rozporządzenia. Należy zwrócić uwagę, że w powyższym wyłączeniu z obowiązku wykazywania szczegółowych danych w pliku JPK VAT nie mieści się sprzedaż objęta stawką podatku VAT w wysokości 0% lub zwolniona od podatku, udokumentowana fakturą uproszczoną.

W związku z powyżej wskazaną niejednolitością zasad raportowania dla podatników dokonujących sprzedaży opodatkowanej oraz pozostałych podatników zwracam się z wnioskiem o ujednolicenie przedmiotowych przepisów lub udzielenie informacji, jakie względy przemawiają za pozostawieniem przedmiotowego zróżnicowania.

 

Odpowiedź Ministra Finansów:

Szanowny Panie,

odpowiadając na Pana pismo z 5 czerwca 2020 r. (doręczone w dniu 12 czerwca 2020 r.) znak: WPL.207.2020.JJ w sprawie wpływających do Biura Rzecznika MŚP wniosków przedsiębiorców, w których wnioskodawcy wskazują dalsze problemy związane z wprowadzonym na podstawie ustawy z dnia 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw[11], obowiązkiem umieszczenia numeru NIP nabywcy na paragonie fiskalnym w celu umożliwienia wystawienia faktury, uprzejmie proszę o przyjęcie poniższego stanowiska.

Od dnia wejścia w życie art. 106b ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług[12], tj. od 1 stycznia 2020 r., w przypadku sprzedaży zaewidencjonowanej przy zastosowaniu kasy rejestrującej potwierdzonej paragonem fiskalnym fakturę na rzecz podatnika podatku lub podatku od wartości dodanej wystawia się wyłącznie, jeżeli paragon potwierdzający dokonanie tej sprzedaży zawiera numer NIP.

Jednocześnie, zgodnie z obowiązującymi przepisami ustawy o VAT (por. art. 106h ust. 4 w zw. z art. 106e ust. 5 pkt 3), paragon fiskalny do kwoty 450 zł brutto (100 euro) wystawiony przez kasę rejestrującą z numerem NIP nabywcy stanowi fakturę uproszczoną, traktowaną jak zwykła faktura. W przypadku takich paragonów (z numerem NIP nabywcy), brak jest uzasadnienia, aby podatnik występował o potwierdzenie zakupu dodatkowo „zwykłą” fakturą.

W tym miejscu wyjaśnienia wymaga, że 13 lipca 2010 r. przyjęto dyrektywę Rady 2010/45/UE zmieniającą dyrektywę 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej w odniesieniu do przepisów dotyczących fakturowania[13], która wprowadza w art. 220a i art. 226b dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej[14] pojęcie „faktura uproszczona” oraz nakłada na państwa członkowskie UE obowiązek umożliwienia podatnikom z dniem 1 stycznia 2013 r. wystawiania takich faktur, m.in. w sytuacji gdy kwota faktury nie przekracza 100 EUR lub równowartości tej kwoty w walucie krajowej (z zastrzeżeniem pewnych wyjątków określonych w dyrektywie).

Z dniem 1 stycznia 2013 r. wszedł w życie przepis przewidujący możliwość wystawiania faktur uproszczonych oraz określający przesłanki warunkujące korzystanie z tej możliwości[15]. Obecnie regulacje uznające paragon fiskalny za fakturę uproszczoną nie zmieniły się i zawarte są w art. 106e ust. 5 pkt 3 ustawy o VAT.

Ustosunkowując się dalej do opisanych przez Pana problemów, jakie wiążą się ze stosowaniem powyższych przepisów, w pierwszej kolejności podkreślenia wymaga, że paragon fiskalny uznany za fakturę uproszczoną musi zawierać podstawowe dane określone w przepisach o VAT, w tym m.in. ,,kolejny numer nadany w ramach jednej lub więcej serii, który w sposób jednoznaczny identyfikuje fakturę”[16]. W przypadku paragonów fiskalnych, to numer kolejny paragonu jest numerem, który w sposób jednoznaczny identyfikuje paragon z NIP do kwoty 450 zł jako fakturę uproszczoną.

Natomiast co do ewentualnej pomyłki ze strony kupującego lub sprzedającego w zakresie umieszczenia numeru NIP na paragonie fiskalnym wskazać należy, że w zależności od charakteru błędu w numerze NIP nabywcy umieszczonym na paragonie fiskalnym dopuszcza się możliwość wystawienia do:

  • wystawionej do takiego paragonu faktury,
  • paragonu fiskalnego będącego fakturą uproszczoną

– noty korygującej, zgodnie z art. 106k ustawy o VAT.

Przez błąd w numerze NIP nabywcy należy rozumieć oczywistą pomyłkę, m.in. brak jednej cyfry, przestawienie cyfr, bądź pomyłkę w jednej cyfrze i nie może być on utożsamiany z uzupełnieniem brakującego numeru NIP na paragonie fiskalnym, czy zmianą numeru NIP na innego podatnika.

Faktura do paragonu fiskalnego zawierającego numer NIP z błędem, powinna być wystawiona z takim samym błędnym numerem NIP i następnie do tej faktury powinna być wystawiona nota korygującą z prawidłowym numerem NIP.

Nie można wystawić noty korygującej w przypadku, gdy:

  • na paragonie fiskalnym nie umieszczono numeru NIP;
  • klient podał na paragonie kompletnie błędny numer NIP, np. 9999999999 lub NIP innego podatnika.

Wystawiona nota korygująca wymaga akceptacji wystawcy faktury/faktury uproszczonej.

Jednocześnie uprzejmie informuję, że w celu rozpropagowania wśród podatników informacji o fakturach uproszczonych, w dniu 3 stycznia 2020 r. na stronie gov.pl, Ministerstwo Finansów opublikowało komunikat – Nowe zasady wystawiania faktur do paragonów (link: https://www.gov.pl/web/finanse/nowe-zasady-wystawiania-faktur-do-paragonow).

Odnosząc się natomiast do poruszonej przez Pana kwestii związanej z zakresem nowelizacji rozporządzenia Ministra Finansów, Inwestycji i Rozwoju z dnia 15 października 2019 r. w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług[17], a mianowicie wprowadzoną rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 1 kwietnia 2020 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług[18] zmianą w zakresie sposobu wykazywania w ewidencji VAT paragonów fiskalnych, uznawanych za faktury VAT (w okresie od l lipca do 31 grudnia 2020 r.), przekazuję następujące wyjaśnienia.

Zgodnie z art. 72 ustawy z dnia 19 czerwca 2020 r. o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz o uproszczonym postępowaniu o zatwierdzenie układu w związku z wystąpieniem COVID-19[19], wejście w życie nowej struktury JPK _VAT dla wszystkich podatników zostało przesunięte o 3 miesiące, tj. z 1 lipca na 1 października 2020 r.

W ślad za tą zmianą, rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 25 czerwca 2020 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług[20], przesunięto również na 1 października br., datę wejścia w życie przepisów ww. rozporządzenia Ministra Finansów, Inwestycji i Rozwoju.

Ustosunkowując się więc do wprowadzonej zmiany w zakresie sposobu wykazywania w ewidencji VAT paragonów fiskalnych uznawanych za faktury uproszczone, informuję, że od 1 października do 31 grudnia 2020 r. podatnicy nie będą mieli obowiązku odrębnego wykazywania w nowym JPK _VAT (deklaracja wraz z ewidencją) wysokości podstawy opodatkowania i wysokości podatku należnego, o których mowa w § 10 ust. 1 pkt 2 i pkt 7 lit. b rozporządzenia, wynikających z paragonów fiskalnych uznanych za faktury uproszczone, oraz danych, o których mowa w § 10 ust. 2 pkt 1 i oznaczeń, o których mowa w§ 10 ust. 3 i 4, związanych z ww. paragonami fiskalnymi uznanymi za faktury uproszczone[21].

Warunkiem skorzystania z takiego rozwiązania jest to, aby w tym okresie, tj. do końca 2020 r., wartość sprzedaży bez podatku (netto) oraz wysokość podatku należnego wynikające ze zbiorczych informacji z ewidencji sprzedaży, o której mowa w art. 111 ust. 1 ustawy o VAT, zostały ujęte w ewidencji zgodnie z§ 10 ust. 1 pkt 8 rozporządzenia.

W powyższym wyłączeniu z obowiązku wykazywania szczegółowych danych w pliku JPK _VAT nie mieści się sprzedaż objęta stawką podatku VAT w wysokości 0% lub zwolniona od podatku, udokumentowana fakturą uproszczoną, ponieważ stosowne wyłączenie z obowiązku wykazania takich faktur wynika z innego przepisu rozporządzenia, tj. z § 10 ust. 1 pkt 1.

Ponadto uprzejmie informuję, że Ministerstwo Finansów przygotowuje objaśnienia podatkowe, których celem będzie przedstawienie:

  • zasad uznawania paragonów fiskalnych z numerem NIP do wartości 450 zł za fakturę uproszczoną, z uwzględnieniem zmian wprowadzonych ustawą z dnia 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw, oraz
  • zasad ewidencjonowania faktur uproszczonych w nowym JPK VAT (deklaracja + ewidencja),

– tak aby podatnicy stosując przepisy w tym zakresie nie byli narażeni na sankcje.

Komentarz:

Wyjaśnienia Ministra Finansów zawarte w ww. piśmie nie są powszechnie obowiązującą wykładnią przepisów prawa i mają jedynie charakter informacyjny. To ważne, że Minister Finansów dostrzega problem paragonów. Dobrze, że Minister potwierdził, że numer paragonu z NIP to kolejny numer faktury w ramach tej serii dokumentów. Słusznie, że wskazuje na możliwość wystawienia noty korygującej do paragonu z NIP, choć moim zdaniem, dla transparentności transakcji, powinno się ewentualnych korekt na paragonie z NIP dokonywać wyłącznie za pomocą faktury korygującej wystawianej przez sprzedawcę. Bardzo dobrze, że Minister Finansów chce wydać objaśnienia podatkowe dla wyjaśnienia wątpliwości prawnych.

Równocześnie to bardzo źle, że takie objaśnienia chce wydać. Chęć ich wydania dobitnie świadczy o tym, że w chwili formułowania i uchwalania przepisów Minister Finansów nie wykazał się wystarczającą wyobraźnią co do możliwych komplikacji związanych z obowiązującymi od początku 2020 r. przepisami. Brak konsultacji i chęć postawienia „na swoim” powoduje bieżące problemy.

Odnośnie możliwości wystawienia faktury do paragonu z NIP (gdy paragon nie przekracza wartościowo 450 zł brutto) sprawa wydaje się oczywista. Taka możliwość z przepisów wynika, w szczególności z art. 106h ust. 1 i ust. 4 ustawy o VAT. Nie pomoże tu zaklinanie rzeczywistości, nie pomoże również enigmatyczne stwierdzenie, które pada w ww. piśmie, że „w przypadku takich paragonów (z numerem NIP nabywcy), brak jest uzasadnienia, aby podatnik występował o potwierdzenie zakupu dodatkowo „zwykłą” fakturą.”. Minister nie wskazuje, że nie ma podstaw prawnych to takiego postępowania, lecz stwierdza jedynie, że „brak jest uzasadnienia”. Kwestię uzasadnienia dla określonych działań powinno się zostawić podatnikom, którzy albo będą, albo nie będą widzieć owego „uzasadnienia”.

Minister Finansów wskazuje, że: „Natomiast co do ewentualnej pomyłki ze strony kupującego lub sprzedającego w zakresie umieszczenia numeru NIP na paragonie fiskalnym wskazać należy, że w zależności od charakteru błędu w numerze NIP nabywcy umieszczonym na paragonie fiskalnym dopuszcza się możliwość wystawienia do:

  • wystawionej do takiego paragonu faktury,
  • paragonu fiskalnego będącego fakturą uproszczoną

– noty korygującej, zgodnie z art. 106k ustawy o VAT.”.

W przywołanym fragmencie Minister Finansów wyraźnie wskazuje, że można do paragonu z NIP wystawić fakturę. Zapewne Minister Finansów chciał zastrzec, że dotyczy to wyłącznie paragonów z NIP o wartości większej niż 450 zł brutto, lecz tego nie uczynił. Będziemy teraz czekać na wskazane objaśnienia podatkowe i … pierwsze orzeczenia sądów administracyjnych w tej kwestii.

Wojciech Zajączkowski

[1] Znak: WPL.207.2020.JJ.

[2] Znak: PT7.8 l 60.76.2020.HEBZ.468.

[3] 3 Dz.U. z 2019 r., poz. 1520.

[4] Znak: 0111-KDIB3-2.4012.590.2019.3.SR.

[5] Mariusz Szulc, Błędny NIP na paragonach to duży kłopot dla przedsiębiorcy, https://podatki.gazetaprawna.pl/ artykuly/1447637.faktura-paragon-obowiazkowy-nip-korekta-bledny-numer.html?r=53963, dostęp 1.06.2020 r.

[6] Dz.U. z 2020 r., poz. 106 ze zm., dalej „ustawa o VAT”.

[7] Znak: 0114-KDIP1-3.4012.61.2020. 1.ISK.

[8] Dz.U. z 2019 r., poz. 900 ze zm., dalej „ordynacja”.

[9] Dz.U. z 2020 r., poz. 576, dalej „rozporządzenie zmieniające”.

[10] Dz.U. z 2019 r., poz. 1988 ze zm., dalej: ,,rozporządzenie w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług”.

[11] Dz. U. poz. 1520, ze zm.

[12] Dz. U. z 2020 r. poz. 106, ze zm.; dalej jako „ustawa o VAT”

[13] Dz. Urz. UE L 189 z 22.07.2010, str. 1

[14] Dz. Urz. UE L 347 z 11.12.2006, str. 1, ze zm.

[15] por. § 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 grudnia 2012 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług- Dz. U. poz. 1428

[16] zgodnie z art. 106e ust. 5 pkt 3 w zw. z art. 106e ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT

[17] Dz. U. poz. 1988, ze zm.; dalej jako „rozporządzenie”

[18] Dz. U. poz. 576

[19] Dz. U. poz. 1086

[20] Dz. U. poz. 1127

[21] zgodnie z art. § 11a rozporządzenia

Faktura do paragonu z NIP – problemów ciąg dalszy

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *