We wcześniejszym artykule wskazywałem Państwu problemy z płatnościami dokonywanymi przez polskich podatników na rzecz zagranicznych kontrahentów w związku z transakcjami takimi jak nabycia wewnątrzwspólnotowe, import usług, czy import towarów.

Jak bowiem wynika z art. 15d ust. 1 pkt 2 ustawy CIT i analogicznego art. 22p ust. 1 pkt 2 ustawy PIT: „podatnicy nie zaliczają do kosztów uzyskania przychodów kosztu w tej części, w jakiej płatność dotycząca transakcji określonej w art. 19 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców została dokonana przelewem na rachunek inny niż zawarty na dzień zlecenia przelewu w wykazie podmiotów, o którym mowa w art. 96b ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług – w przypadku dostawy towarów lub świadczenia usług, potwierdzonych fakturą, dokonanych przez dostawcę towarów lub usługodawcę zarejestrowanego na potrzeby podatku od towarów i usług jako podatnik VAT czynny”.

Minister Finansów w Objaśnieniach podatkowych „Wykaz podatników VAT” wydanych w dniu 20 grudnia 2019 r. wskazał, że:

„Zagraniczny przedsiębiorca, który jest zarejestrowany w Polsce jako podatnik VAT czynny i wykonuje transakcje podlegające opodatkowaniu VAT w Polsce – jest traktowany jak polski podatnik VAT, którego rachunek rozliczeniowy powinien być zamieszczony w Wykazie.

Natomiast zagraniczny przedsiębiorca posługujący się zagranicznym numerem identyfikacyjnym, który dokonuje dostawy towarów lub świadczenia usług na terytorium innego kraju, nie jest obowiązany do otwarcia polskiego rachunku rozliczeniowego w celu zamieszczenia go w Wykazie i stosowania go w rozliczeniach z tytułu dokonywanej sprzedaży na rzecz polskiego nabywcy.

W przypadku, gdy zagraniczny kontrahent nie posługuje się dla celów danej transakcji polskim numerem NIP, przepisy dotyczące płatności na rachunki zamieszczone w Wykazie nie będą mieć zastosowania do tej transakcji.

Podatnicy dokonujący płatności za faktury dokumentujące czynności z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, importu towarów, importu usług lub dostawy towarów rozliczanej przez nabywcę (czyli transakcje z podmiotami zagranicznymi), nie będą obowiązani do badania, czy rachunek na który dokonywana jest płatność za taką fakturę jest zamieszczony w Wykazie. Nie ma tutaj znaczenia sytuacja, w której taki dostawca posiada ewentualnie rachunek w polskim banku z uwagi na fakt zarejestrowania dla innych celów, czy innych transakcji.

Podatnicy będą mogli płacić za takie faktury bez ryzyka poniesienia skutków w podatkach dochodowych PIT i CIT oraz odpowiedzialności solidarnej w VAT.”.

Z powyższych Objaśnień wynika, że decydującym, czy dany rachunek bankowy zagranicznego kontrahenta należy weryfikować w wykazie podatników, tzw. białej liście, jest polski numer NIP, którym zagraniczny sprzedawca ewentualnie mógłby się posługiwać dla celu określonej transakcji. Jeżeli zagraniczny podmiot w transakcji, będącej dla polskiego podatnika nabywcy importem towarów, importem usług, nabyciem wewnątrzwspólnotowym lub dostawą dla której podatnikiem jest nabywca, nie będzie posługiwał się polskim NIP, to wówczas polski przedsiębiorca nabywający towary lub usługi nie będzie zobowiązany do weryfikowania numeru rachunku bankowego zagranicznego kontrahenta w wykazie podatników. W związku z tym nie będzie również w tej sytuacji zobowiązany do składania zawiadomień do urzędu skarbowego na druku ZAW-NR o dokonaniu płatności na rachunek, który nie widnieje w wykazie.

I odwrotnie, gdy zagraniczny sprzedawca dla danej transakcji będzie posługiwać się polskim NIP wówczas polski nabywca będący przedsiębiorcą będzie zobowiązany do poszukiwania numeru rachunku bankowego sprzedawcy w wykazie podatników.

Cenne wyjaśnienia Ministra Finansów niestety nie zawierają żadnej podstawy prawnej, na której Minister opiera swoją wykładnię. Należy dodać, że w świetle art. 14k w związku z art. 14n ustawy Ordynacja podatkowa zastosowanie się podatnika do Objaśnień podatkowych nie może szkodzić temu, kto się do nich zastosował.

Mimo wszystko pozostają wątpliwości natury systemowej.

W interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 20 czerwca 2017 r. nr 0112-KDIL5.4010.58.2017.1.ŁM wskazano, że w przepisach (ustaw o podatkach dochodowych i Prawa przedsiębiorców) „brak (…) zapisów wskazujących na ograniczenie jej stosowania do transakcji zawartych z przedsiębiorcami, którzy prowadzą działalność jedynie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, gdyż takiego wyłączenia przedmiotowe przepisy nie zawierają. (…) Wnioskodawca (…) nie będzie mógł zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów kosztów wynikających z transakcji, których stroną jest przedsiębiorca zagraniczny, których jednorazowa wartość przekracza równowartość 15.000 zł i płatność nie zostanie uregulowana za pośrednictwem rachunku płatniczego.”.

Stanowisko powyższe jest obecnie reprezentowane przez organy podatkowe. Skoro jednak art. 15d ust. 1 pkt 1 ustawy CIT i analogiczny art. 22p ust. 1 pkt 1 ustawy PIT, odnoszące się do płatności gotówką, dotyczą transakcji z zagranicznymi przedsiębiorcami niezależnie czy posługują się oni, polskim NIP, czy nie posługują, to dlaczego art. 15d ust. 1 pkt 2 ustawy CIT i analogiczny art. 22p ust. 1 pkt 2 ustawy PIT, nie dotyczą transakcji z zagranicznymi przedsiębiorcami, gdy nie posługują się oni polskim NIP dla danej transakcji.

Korzystna wykładania – lecz całkowicie nieprzemyślana. Stworzono bowiem możliwość dowodzenia, że od 1 stycznia 2020 r. również płatności gotówkowe dokonywane na rzecz zagranicznych przedsiębiorców, którzy nie posługują się polskim NIP nie wywołują negatywnych konsekwencji w zakresie braku możliwości zaliczenia wydatku do podatkowych kosztów.

Płatność na rzecz zagranicznego kontrahenta a wykaz podatników
Tagi:

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *