Zmiana ustawy VAT od kwietnia 2025 r. W dniu 24 stycznia 2025 r. Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług, ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw. Ustawa została podpisana przez Prezydenta i opublikowana w Dzienniku Ustaw z dnia 24 lutego 2025 r. poz. 222.
Ustawa wprowadza zmiany m.in. w ustawie o podatku od towarów i usług oraz ustawie o podatku akcyzowym, a także w ustawie z dnia 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 2105, z późn. zm.) – tzw. polskim ładzie.
Zmiany w ustawie o podatku od towarów i usług dotyczą m.in. zmiany stawek VAT.
Od 1 kwietnia stawka 0% VAT będzie miała zastosowanie do dostawy statków ratowniczych i łodzi ratunkowych, które są wykorzystywane na morzu, a nie są statkami i łodziami pełnomorskimi. Obecne brzmienie art. 83 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy o VAT wskazuje na możliwość stosowania stawki 0% jedynie do statków ratowniczych morskich. Przepis ten do 31 marca 2025 r. nie obejmuje statków ratowniczych i łodzi ratunkowych, które są wykorzystywane na morzu, a nie są statkami i łodziami pełnomorskimi. W konsekwencji dostawa takich statków jest opodatkowana stawką VAT w wysokości 23%. Od 1 kwietnia 2025 r. dostawa używanych na morzu statków ratowniczych (CN ex 8905 90) i łodzi ratunkowych (CN ex 8906 90) będzie objęta stawką 0%.
Bezterminowo przedłużone zostaje stosowanie stawki VAT w wysokości 8% dla dostawy wyrobów medycznych wprowadzonych do obrotu na podstawie poprzednio obowiązującej ustawy o wyrobach medycznych, tj. ustawy z dnia 20 maja 2010 r. o wyrobach medycznych (Dz.U. 2021, poz. 1565 t.j.).
Zgodnie bowiem z obowiązującym do końca marca 2025 r. brzmieniem art. 145c ustawy o VAT: do wyrobów medycznych, o których mowa w poz. 13 załącznika nr 3 do ustawy w brzmieniu obowiązującym przed dniem wejścia w życie ustawy z dnia 7 kwietnia 2022 r. o wyrobach medycznych (Dz.U. 2022, poz. 974), stawkę podatku, o której mowa w art. 41 ust. 2, stosuje się do dnia 27 maja 2025 r.
Nowe brzmienie art. 145c ustawy o VAT skutkuje zastosowaniem obniżonej do 8% stawki VAT na wyroby medyczne niezależnie od tego na podstawie jakich regulacji prawnych wyroby medyczne oraz wyroby medyczne do diagnostyki in vitro zostały wprowadzone do obrotu.
Równocześnie w art. 145d ustawy o VAT dokonano zmian o charakterze dostosowawczym do nowego brzmienia art. 145c tej ustawy w celu stosowania stawki 8% VAT do usług napraw i konserwacji wyrobów medycznych wskazanych w art. 145c ustawy.
Ustawa doprecyzowuje przepisy dotyczące stosowania stawki obniżonej na nawozy, środki ochrony roślin i pasze przez odwołanie do definicji tych produktów w określonych przepisach branżowych. W załączniku nr 3 do ustawy o VAT skreślono poz. 10 załącznika i równocześnie wprowadzono poz. 10a (dotyczącą produktów nawozowych), poz. 10b (dotyczącą środków ochrony roślin) oraz poz. 10c (dotyczącą pasz)
Ponadto ustawa obniża stawkę VAT na dostawę kubeczków menstruacyjnych (klasyfikowane wg Nomenklatury scalonej ex 3924 90 00 oraz ex 4014 90 00) z 23% do 5%.
W trakcie prac nad ww. ustawą zrezygnowano z podwyższenia stawki VAT z 8% do 23% do dostawy zwierząt żywych (CN 0101) koni, osłów, mułów i osłomułów.
W ustawie zmieniającej z 24 stycznia 2025 r. przedłużono obowiązywanie do dnia 31 grudnia 2026 r. systemu odwrotnego obciążenia w stosunku do dostawy gazu w systemie gazowym, dostawy energii elektrycznej w systemie elektroenergetycznym i świadczenia usług w zakresie przenoszenia uprawnień do emisji gazów cieplarnianych.
Dokonano również istotnej zmiany w art. 145e ust. 1 pkt 1 i pkt 2 oraz ust. 2 ustawy o VAT w odniesieniu do odwrotnego obciążenia poprzez jednoznaczne wskazanie, że nabywcą (usługobiorcą) przy dostawie gazu w systemie gazowym, dostawie energii elektrycznej w systemie elektroenergetycznym i świadczeniu usług w zakresie przenoszenia uprawnień do emisji gazów cieplarnianych musi być podmiot będący podatnikiem VAT czynnym. W obecnie obowiązujących regulacjach nie ma jednoznacznego wskazania, że nabywcą/usługobiorcą musi być podatnik VAT czynny. Tym niemniej jest mało prawdopodobne, aby podmiotem, który dokonuje zakupu tego rodzaju towarów lub usług był podatnik zwolniony z VAT.
Ponieważ odwrotne obciążenie unormowane w art. 145e-145k ustawy o VAT obowiązuje do dnia 28 lutego 2025 r. ustawodawca postanowił, że przepisy ustawy z dnia 24 stycznia 2025 r. zasadniczo wchodzą w życie z dniem 1 kwietnia 2025 r. za wyjątkiem jednak regulacji dotyczących odwrotnego obciążenia, które wchodzą w życie w dniu 28 lutego 2025 r.
Kolejną istotną zmianą jest całkowite zniesienie obowiązku integracji kas rejestrujących online z terminalami płatniczymi, który na podstawie art. 146 ustawy z dnia 6 listopada 2024 r. o opodatkowaniu wyrównawczym jednostek składowych grup międzynarodowych i krajowych (Dz.U. 2024, poz. 1685) został jedynie odroczony do dnia 1 kwietnia 2025 r.
Oznacza to, że podatnicy używający kas online nie mają obowiązku wymiany i integracji terminali płatniczych z tymi kasami rejestrującymi zarówno do końca marca 2025 r., jak i po tej dacie. Zastępczo ustawodawca wprowadził raportowania odpowiednich danych przez agentów rozliczeniowych.
Ustawa wejdzie w życie z dniem 1 kwietnia 2025 r., z wyjątkiem przepisów dotyczących odwrotnego obciążenia dla dostawy gazu w systemie gazowym, dostawy energii elektrycznej w systemie elektroenergetycznym i świadczenia usług w zakresie przenoszenia uprawnień do emisji gazów cieplarnianych, które wejdą w życie z dniem 28 lutego 2025 r.
W związku z ww. zmianami w ustawie o VAT dotyczącymi przedłużenia do końca 2026 r. odwrotnego obciążenia dla wskazanych wyżej towarów i usług Minister Finansów zobowiązany jest do dostosowania do tej zmiany przepisów rozporządzenia Ministra Finansów, Inwestycji i Rozwoju z dnia 15 października 2019 r. w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług (Dz.U. 2019, poz. 1988, z późn. zm.). Zmiana będzie polegała na dostosowaniu § 11b tego rozporządzenia poprzez wprowadzenie okresu obowiązywania ww. przepisu przejściowego do dnia 31 grudnia 2026 r., a więc do daty do której będzie obowiązywało odwrotne obciążenie na wskazane wyżej towary i usługi na podstawie ustawy o VAT.
Powyższe wynika z projektu (z dnia 31 stycznia 2025 r.) rozporządzenia Ministra Finansów zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług. Zmiana ma wejść w życie od dnia 28 lutego 2025 r.