Od 1 stycznia 2017 r. w związku ze zmianą ustawy o podatku od towarów i usług dokonaną ustawą z dnia 1 grudnia 2016 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2016, poz. 2024) wprowadzono nowe regulacje w zakresie składania informacji podsumowujących. Modyfikacja przepisów dotyczy zarówno informacji podsumowujących w transakcjach wewnątrzwspólnotowych (VAT-UE), jak również informacji podsumowujących w obrocie krajowym (VAT-27).
Od rozliczenia za styczeń 2017 r. informacje podsumowujące VAT-UE i VAT-27 w świetle znowelizowanego art. 100 ust. 3 oraz art. 101a ust. 2 ustawy o VAT mogą być składane wyłącznie za pomocą środków komunikacji elektronicznej. Od rozliczenia za styczeń 2017 r. ww. informacje podsumowujące będą mogły być składane wyłącznie za okresy miesięczne niezależnie od tego, czy podatnik je składający rozlicza się w zakresie podatku VAT kwartalnie, czy też miesięcznie. Ustawodawca odchodzi od składania kwartalnych informacji podsumowujących VAT-UE niezależnie od tego, czy podatnik wybrał miesięczny, czy kwartalny sposób rozliczeń tych transakcji. Analogicznie unormowano składanie informacji podsumowujących w obrocie krajowym VAT-27. Do rozliczenia za ostatni okres rozliczeniowy 2016 r. podatnicy składający kwartalne deklaracje VAT również informacje podsumowujące VAT-27 składali/ mogą składać kwartalnie. Od rozliczenia za styczeń 2017 r. będą zobowiązani do składania tych informacji podsumowujących wyłącznie miesięcznie nawet wówczas, gdy nadal rozliczają się dla celów VAT kwartalnie.
Ponadto ustawodawca wprowadza od rozliczenia za styczeń 2017 r. jednolity termin do składania informacji podsumowujących VAT-UE, jak i VAT-27. Do końca 2016 r. termin składania informacji podsumowujących VAT-UE był uzależniony od formy ich składania. Podatnicy, którzy wybierali formę papierową musieli składać informacje podsumowujące VAT-UE do 15 dnia następnego miesiąca po okresie, w którym powstał obowiązek podatkowy z tytułu tych transakcji. Podatnicy, którzy wybierali formę elektroniczną musieli składać informacje podsumowujące VAT-UE do 25 dnia następnego miesiąca po okresie, w którym powstał obowiązek podatkowy z tytułu tych transakcji.
Od rozliczenia za styczeń 2017 r. wszyscy podatnicy będą zobowiązani składać zarówno informacje podsumowujące VAT-UE, jak i VAT-27 wyłącznie w terminie do 25 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał obowiązek podatkowy z tytułu dokonania tych transakcji. Wynika to ze znowelizowanego art. 100 ust. 3 i 101a ust.2 ustawy o VAT.
Obowiązek składania informacji podsumowujących VAT-UE oraz VAT-27 będzie dotyczył jedynie tych podatników, u których takie transakcje w danym miesiącu wystąpią i powstanie z ich tytułu obowiązek podatkowy. Oznacza to, że niewystąpienie obowiązku podatkowego z tytułu transakcji wewnątrzwspólnotowych, jak również nie wystąpienie obowiązku podatkowego z tytułu transakcji dla których konieczne jest składanie informacji podsumowujących VAT-27 nie będzie skutkowało obowiązkiem złożenia informacji podsumowujących VAT-UE, jak również VAT-27.
Nie ma jednak wątpliwości, że w takich sytuacjach wskazane byłoby składanie zerowych informacji VAT-UE, jak i VAT-27, bowiem ich niezłożenie za dany miesiąc przy równoczesnej konieczności późniejszego dokonania ujęcia takich transakcji za dany miesiąc spowoduje automatyczną zwłokę w złożeniu tych informacji podsumowujących.
Na marginesie należy zauważyć, że ustawodawca od 2017 r. sankcjonuje niezłożenie przez podatnika informacji podsumowujących VAT-UE przez okres 3 kolejnych miesięcy, pomimo istnienia takiego obowiązku, wykreśleniem podatnika z rejestru jako podatnika VAT UE. Stanowi o tym art. 97 ust. 15a ustawy o VAT.
Należy jednak wyraźnie podkreślić, że niezłożenie przez 3 kolejne miesiące informacji podsumowującej VAT-UE w sytuacji, w której podatnik nie ma takiego obowiązku (nie powstał obowiązek podatkowy z tytułu transakcji wewnątrzwspólnotowych) nie może być podstawą do wykreślenia podatnika z rejestru jako podatnika VAT UE.