Oznaczenie „mechanizm podzielonej płatności”. W jaki sposób powinien postąpić sprzedawca i nabywca, będący podatnikami VAT, gdy na fakturze, której wartość brutto (razem z podatkiem VAT) przekroczy 15.000 zł, dokumentującej sprzedaż towarów lub usług z załącznika nr 15 do ustawy o VAT zabraknie adnotacji „mechanizm podzielonej płatności” (mpp)?
Należy przypomnieć, że zgodnie z art. 106e ust. 1 pkt 18a ustawy o VAT faktura powinna zawierać w przypadku faktur, w których kwota należności ogółem stanowi kwotę, o której mowa w art. 19 pkt 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców, obejmujących dokonaną na rzecz podatnika dostawę towarów lub świadczenie usług, o których mowa w załączniku nr 15 do ustawy – wyrazy „mechanizm podzielonej płatności”.
Oznaczenie „mechanizm podzielonej płatności” a obowiązki sprzedawcy
Sprzedawca na takich faktura jest obowiązany ująć ww. adnotację. Jej brak może skutkować zarówno dla sprzedawcy, jak i dla nabywcy.
W świetle art. 106e ust. 12 ustawy o VAT w przypadku stwierdzenia, że podatnik wystawił fakturę z naruszeniem art. 106e ust. 1 pkt 18a, naczelnik urzędu skarbowego lub naczelnik urzędu celno-skarbowego ustala dodatkowe zobowiązanie podatkowe w wysokości odpowiadającej 30% kwoty podatku przypadającej na dostawę towarów lub świadczenie usług wymienionych w załączniku nr 15 do ustawy, wykazanej na tej fakturze. W stosunku do osób fizycznych, które za ten sam czyn ponoszą odpowiedzialność za wykroczenie skarbowe albo za przestępstwo skarbowe, dodatkowego zobowiązania podatkowego nie ustala się.
… i nabywcy
Natomiast nabywca musi pamiętać o treści art. 108a ust. 7 ustawy o VAT stanowiącego, iż w przypadku stwierdzenia, że podatnik dokonał płatności z naruszeniem ust. 1a, naczelnik urzędu skarbowego lub naczelnik urzędu celno-skarbowego ustala dodatkowe zobowiązanie podatkowe w wysokości odpowiadającej 30% kwoty podatku przypadającej na nabyte towary lub usługi wymienione w załączniku nr 15 do ustawy, wykazane na fakturze, której dotyczy płatność. W stosunku do osób fizycznych, które za ten sam czyn ponoszą odpowiedzialność za wykroczenie skarbowe albo za przestępstwo skarbowe, dodatkowego zobowiązania podatkowego nie ustala się.
Z powyższych przepisów wynika, że brak oznaczenia faktury wyrazami „mechanizm podzielonej płatności”, a w konsekwencji brak zapłaty w określony przez ustawodawcę sposób może skutkować sankcją w VAT dla obu stron transakcji.
Uniknięcie sankcji
Jednym ze sposobów na jej uniknięcie przez nabywcę jest zapłacenie kwoty należności wynikającej z faktury w mechanizmie podzielonej płatności niezależnie od tego, czy faktura zawiera takie oznaczenie. Nabywca uniknie w ten sposób sankcji, o której mowa wyżej, gdyż wskazany wyżej art. 108a ust. 7 ustawy o VAT może znaleźć zastosowanie jedynie przy braku zapłaty przez nabywcę w określony sposób.
Zapłacenie przez nabywcę faktury przy zastosowaniu mechanizmu podzielonej płatności również uwalnia sprzedawcę od wymienionej sankcji. Stanowi o tym art. 106e ust. 13 ustawy o VAT – przepisu art. 106e ust. 12 nie stosuje się, jeżeli zapłata kwoty odpowiadającej kwocie podatku przypadającej na dostawę towarów lub świadczenie usług wymienionych w załączniku nr 15 do ustawy, wykazanej na fakturze, została dokonana z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności.
Korekta faktury przez sprzedawcę
Gdy sprzedawca nie ma pewności odnośnie sposobu zapłaty przez nabywcę przy zastosowaniu mechanizmu podzielonej płatności powinien jak najszybciej wystawić fakturę korygującą, którą skoryguje brak wyrazów „mechanizm podzielonej płatności”. W świetle art. 106j ust. 1 pkt 5 ustawy o VAT w przypadku gdy po wystawieniu faktury podwyższono cenę lub stwierdzono pomyłkę w cenie, stawce, kwocie podatku lub w jakiejkolwiek innej pozycji faktury podatnik wystawia fakturę korygującą.
Faktura taka powinna zostać przesłana nabywcy. Co prawda nie ma przepisów obligujących sprzedawcę do posiadania potwierdzenia odbioru takiej faktury korygującej, jednak z ostrożności sprzedawca powinien takie potwierdzenie otrzymania faktury posiadać na wypadek, gdyby nabywca nie zapłacił tej faktury w mpp.
… i nabywcę
Nabywca z kolei ma możliwość sprostowania takiej faktury poprzez wystawienie noty korygującej. Zgodnie z art. 106k ust. 1 ustawy o VAT nabywca towaru lub usługi, który otrzymał fakturę zawierającą pomyłki, z wyjątkiem pomyłek w zakresie danych określonych w art. 106e ust. 1 pkt 8-15, może wystawić fakturę nazywaną notą korygującą.
Nota taka wymaga akceptacji wystawcy faktury – art. 106k ust. 2 ustawy o VAT. Sposób akceptacji takiej noty przez sprzedawcę jest dowolny. Nabywca nie musi jednak takiej noty wystawiać. Po pierwsze dlatego, że art. 106k ust. 1 ustawy o VAT wskazuje, że nabywca może wystawić fakturę nazywaną notą korygującą. Nie ma więc takiego obowiązku. Po drugie niewystawienie noty korygującej nie wywołuje żadnych negatywnych skutków dla nabywcy, tym bardziej, gdy nabywca zapłaci tę fakturę przy zastosowaniu mpp.