Jak wcześniej Państwa informowałem obowiązujące od 1 maja 2019 r. rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 29 kwietnia 2019 r. w sprawie kas rejestrujących nałożyło na podatników dodatkowe obowiązki związane z prowadzeniem ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących, w tym związane z odebraniem od osób prowadzących ewidencję przy zastosowaniu kar rejestrujących oświadczeń o zapoznaniu się z informacją o zasadach ewidencji obejmującą podstawowe zasady prowadzenia ewidencji i wystawiania paragonu fiskalnego oraz skutkami ich nieprzestrzegania.
Obowiązek oświadczeń
Należy przypomnieć, że obowiązek przyjęcia podpisanego oświadczenia należy zrealizować przed rozpoczęciem prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kasy rejestrującej przez tę osobę. Wynika z tego, że każda osoba, która rozpocznie ewidencję przy zastosowaniu kasy rejestrującej od 1 maja 2019 r. musi przed rozpoczęciem tej ewidencji podpisać podatnikowi ww. oświadczenie. Natomiast wobec osób, które obsługiwały kasę rejestrującą u danego podatnika przed majem 2019 r. (tj. w kwietniu 2019 r. i wcześniej) ustawodawca wprowadził wydłużony termin na podpisanie tych oświadczeń – do dnia 31 maja 2019 r.
Jakie sankcje?
Z rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie kas rejestrujących, jak i z ustawy o VAT nie wynika jakakolwiek sankcja za nieodebranie od osób obsługujących kasy fiskalne ww. oświadczeń. Czy w sytuacji w której pracownik lub inna osoba obsługująca kasę fiskalną nie podpisze podatnikowi tego oświadczenia podatnik lub inna osoba będzie ponosiła z tego tytułu odpowiedzialność podatkową lub karnoskarbową?
W samej ustawie o VAT, jak i w rozporządzeniach dotyczących kas rejestrujących, w tym w rozporządzeniu w sprawie kas rejestrujących brak jest jakichkolwiek sankcji podatkowych za uchybienie w postaci nieodebrania od osoby obsługującej kasę rejestrującą ww. oświadczenia.
Oznacza to, że podpisanie takiego oświadczenia przez pracownika nawet po dniu rozpoczęcia u podatnika ewidencji przy zastosowaniu kasy rejestrującej (przez „nowozatrudnionych”), lub po dniu 31 maja 2019 r. (przez osoby, które przed majem 2019 r. obsługiwały kasę fiskalną u danego przedsiębiorcy) nie skutkuje żadnymi podatkowymi konsekwencjami.
Kks
Konsekwencje braku podpisanego oświadczenia mogą nastąpić na podstawie ustawy Kodeks karny skarbowy (kks). Zgodnie z art. 84 § 1 kks kto, nie dopełniając obowiązku nadzoru nad przestrzeganiem reguł obowiązujących w działalności danego przedsiębiorcy lub innej jednostki organizacyjnej, dopuszcza, chociażby nieumyślnie, do popełnienia czynu zabronionego określonego w tym rozdziale, podlega karze grzywny za wykroczenie skarbowe.
Sprawcą czynu zabronionego wskazanego w ww. regulacji może być ten, na kim ciąży obowiązek nadzoru nad przestrzeganiem zasad obowiązujących w działalności danego przedsiębiorcy lub innej jednostki organizacyjnej. Osobą taką może być właściciel lub właściciele firm, osoba zarządzającą przedsiębiorstwem lub jednostką, lub osoba, której powierzono (np. na postawie decyzji zarządu, lub na podstawie umowy) pieczę nad sprawami gospodarczymi podatnika lub osoba, która faktycznie zajmuje się sprawami gospodarczymi, w szczególności finansowymi w danym podmiocie, ale również bezpośredni kierownik osób obsługujących kasę fiskalną, jeżeli w zakresie jego obowiązków był nadzór nad osobami również w zakresie obsługi kas fiskalnych.
Przesłanki odpowiedzialności
Jednak aby stać się sprawcą owego braku nadzoru w opisywanej sprawie konieczne jest łączne wystąpienie dwóch przesłanek:
- nie dopełniając obowiązku nadzoru (w tym wypadku nieodebranie oświadczenia przez osobę obsługującą kasę rejestrującą), oraz
- dopuszczenie do popełnienia czynu zabronionego (będzie to dokonanie sprzedaży z pominięciem kasy fiskalnej lub niewydanie paragonu).
Jeżeli osoba obsługująca kasę rejestrującą nie popełni czynu zabronionego (niewydrukowanie albo niewydanie paragonu), a oświadczenie nie będzie podpisane to nie zaistnieją przesłanki do ukarania osoby sprawujące nadzór u podatnika. Nie można wówczas takiej osoby ukarać z tytułu kks.
Jednak należy podkreślić, że podpisanie oświadczenia przy równoczesnym popełnieniu przez osobę obsługującą kasę rejestrującą ww. czynu zabronionego będzie nadal umożliwiało organom skarbowym ukaranie osoby sprawującej nadzór.
Za brak nadzoru ustawa przewiduje karę grzywny. W przypadku czynów zabronionych przy stosowaniu kas rejestrujących będzie to zapewne kara grzywny za wykroczenie skarbowe. Jej wysokość w 2019 r. wynosi od 225 zł do 45.000 zł.