Rozporządzenie Ministra Finansów, Inwestycji i Rozwoju z dnia 15 października 2019 r. w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług (Dz.U. 2019, poz. 1988) wprowadziło obowiązek oznaczania niektórych transakcji kodami GTU lub oznaczeniami procedur.
Towarami, które m.in. trzeba oznaczać w nowym JPK_VAT przy ich dostawie są budynki, budowle oraz grunty, które powinny być oznaczone w ewidencji kodem 10 albo GTU_10.
Problem w tym, że obecnie rozporządzenie nie posługuje się pojęciem „części budynków”, czy „części budowli”, lecz wyłącznie wyrażeniem budynki, budowle. Dokonując lektury ustawy o VAT, w której pojęcie części budynków lub części budowli jest używane wielokrotnie, oraz porównania przepisów ustawy o VAT z przepisami ww. rozporządzenia dochodzi się do jednoznacznych wniosków, że obecnie nie ma obowiązku oznaczania w ewidencji VAT dostawy części budynków lub części budowli oznaczeniem GTU_10 (albo 10).
Powyższe wynika jasno np. z art. 29a ust. 8 ustawy o VAT, gdzie wskazano, że: w przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu. Gdyby ustawodawca uznawał, że wymienienie w cyt. przepisie budynków lub budowli (całych) wywołuje taki skutek, że wymienienie to odnosi się również do części budynków lub części budowli, to wówczas zbędne byłoby odnoszenie się przez ustawodawcę do części budynków lub części budowli. Skoro ustawodawca rozróżnia budynek (cały) od jego części, to również w rozporządzeniu Ministra Finansów takie rozróżnienie jest niezbędne. Skutkiem tego wskazanie § 10 ust. 3 pkt 1 lit. j) obowiązującego rozporządzenia dotyczy wyłącznie całych budynków l całych budowli, a nie dotyczy ich części np. lokali, czy udziałów w budynku, czy budowli.
Uważam natomiast, że już obecnie części gruntów niezabudowanych, lub udziały w gruncie niezabudowanym powinny być oznaczanie kodem 10 lub GTU_10.
Oczywiście Ministerstwo Finansów na swojej stronie internetowej na pytanie „czy oznaczenie GTU_10 należy stosować również dla dostaw części budynków/budowli lub lokali, które stanowią część budowli i udziałów w gruntach?”. Odpowiada szeroko to uzasadniając słowem: „Tak.”. Skoro nie ma żadnych rozsądnych argumentów na obronę takiego stanowiska Ministerstwo Finansów uznaje, że lepiej się nie pogrążać i odpowiedzieć lakonicznie.
Zdarzają się obecnie interpretacje indywidualne jak ta wydana w dniu 8 lutego 2021 r. przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej nr 0112-KDIL3.4012.688.2020.2.MS, gdzie wskazano, że: „dostawa sprzedawanych przez Wnioskodawcę wyodrębnionych samodzielnie lokali mieszkalnych i użytkowych takich jak garaże podlega zgodnie z przepisami rozporządzenia z dnia 15 października 2019 r. Ministra Finansów, Inwestycji i Rozwoju w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług oznaczeniu w składanej ewidencji JPK_VAT oznaczeniu kodem GTU_10”.
Jednak interpretacja ta jest całkowicie błędna, gdyż interpretując pojęcie części budynku lub części budowli interpretacja ta powołuje się w ramach wykładni systemowej na prawo budowlane zamiast na normy wynikające z ustawy o VAT – aktu prawnego obowiązującego w ramach systemu prawa podatkowego.
Natomiast od rozliczenia za kwiecień 2021 r. Ministerstwo Finansów chce dokonać zmian w rozporządzeniu w sprawie JPK_VAT (o ile przepisy wejdą w życie od rozliczenia za kwiecień 2021 r.) w taki sposób, aby również części budynków i budowli były identyfikowane za pomocą kodu GTU_10.
W myśl proponowanego brzmienia § 10 ust. 3 pkt 1 lit. j) rozporządzenia oznaczeniem kodem „GTU_10” będzie podlegała dostawa budynków, budowli i gruntów oraz ich części i udziałów w prawie własności, a także odnoszących się do nich czynności, o których mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.
Po zmianie przepisów nie będzie wątpliwości, że sprzedaż lokali, czy udziału w budynku, czy budowli będzie obowiązkowo oznaczana kodem GTU. Jednak przed zmianą przepisów obowiązku takiego nie ma. Należy również dodać, co zapewne może twierdzić Ministerstwo Finansów, że powyższa zmiana nie będzie miała charakteru technicznego, a wyłącznie merytoryczny. Potwierdzeniem tego jest właśnie fakt, że przed zmianą (obecnie) nie trzeba takich czynności oznaczać (dotyczących dostawy części budynków lub budowli), a po zmianie taki obowiązek będzie występował.