W Dzienniku Ustaw z dnia 9 maja 2022 r. poz. 971 opublikowano rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 4 maja 2022 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie zwolnień od podatku od towarów i usług oraz warunków stosowania tych zwolnień.
Wskazane wyżej rozporządzenie zmienia rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 20 grudnia 2013 r. w sprawie zwolnień od podatku od towarów i usług oraz warunków stosowania tych zwolnień (Dz. U. 2020, poz. 1983 t.j.).
Celem rozporządzenia jest rozszerzenie zakresu zwolnienia uregulowanego w art. 43 ust. 1 pkt 36 ustawy o podatku od towarów i usług w zakresie wynajmowania nieruchomości na cele mieszkalne.
Zgodnie z dodanym § 3 ust. 1 pkt 22 rozporządzenia Ministra Finansów z 2013 r. zwalnia się od podatku usługi w zakresie wynajmowania lub wydzierżawiania nieruchomości o charakterze mieszkalnym lub części nieruchomości, na własny rachunek, świadczone na rzecz:
a) jednostek samorządu terytorialnego i ich związków,
b) samorządowych jednostek organizacyjnych,
c) jednoosobowych spółek samorządu terytorialnego niebędących społecznymi agencjami najmu, o których mowa w art. 22a ust. 1 ustawy z dnia 26 października 1995 r. o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego (Dz. U. z 2021 r. poz. 2224 oraz z 2022 r. poz. 807)
– wyłącznie w celu wynajmu lub dzierżawy na rzecz osób fizycznych na ich własne cele mieszkaniowe.
Obecne brzmienie art. 43 ust. 1 pkt 36 ustawy o VAT zwalnia od podatku wyłącznie najem nieruchomości mieszkalnych wyłącznie na cele mieszkaniowe rzecz ostatecznych najemców nieruchomości oraz na rzecz społecznych agencji najmu
W innych przypadkach podatnicy wynajmujący nieruchomości z przeznaczeniem na cele mieszkalne muszą je opodatkowywać stawką podatku w wysokości 23%. To samo dotyczyło świadczenia takich usług na rzecz jednostek samorządu terytorialnego, ich związków, samorządowych jednostek organizacyjnych lub jednoosobowych spółek samorządu terytorialnego, a ponieważ najemcom nie przysługuje prawo od odliczenia, takie usługi podrażały koszt wynajmu dla ostatecznych najemców.
W celu obniżenia kosztów najmu lokali mieszkalnych na cele mieszkaniowe dla najemców Ministerstwo Finansów zdecydowało się na rozszerzenie zakresu zwolnienia dla usług najmu lokali mieszkalnych na cele mieszkaniowe również o wynajem tych lokali dla:
- jednostek samorządu terytorialnego i ich związków,
- samorządowych jednostek organizacyjnych,
- jednoosobowych spółek samorządu terytorialnego niebędących społecznymi agencjami najmu, o których mowa w art. 22a ust. 1 ustawy o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego.
Oczywiście wynajem lub wydzierżawianie nieruchomości o charakterze mieszkalnym lub części nieruchomości, na własny rachunek, świadczone na rzecz ww. podmiotów może korzystać, że zwolnienia tylko wówczas, gdy usługi te będą realizowane przez wskazane podmioty na rzecz osób fizycznych na ich własne cele mieszkaniowe.
Zwolnienie będzie również możliwe przy wynajmie i dzierżawie przez społeczną inicjatywę mieszkaniową, o której mowa w art. 23 ustawy z dnia 26 października 1995 r. o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego (Dz.U. 2021, poz. 2224 t.j.) na rzecz ww. podmiotów wymienionych w § 3 ust. 1 pkt 22 rozporządzenia.
Natomiast społeczne agencje najmu funkcjonowanie w formie jednoosobowych spółek samorządu terytorialnego nie będą mogły korzystać ze zwolnienia na podstawie § 3 ust. 1 pkt 22 ww. rozporządzenia, lecz na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 36 ustawy o VAT.
Rozporządzenie weszło w życie z dniem 10 maja 2022 r. i ma zastosowanie do czynności, które zostaną dokonane od tej daty. Dla podmiotów, które realizują czynności w okresach rozliczeniowych, a tak jest przy najmie i dzierżawie dla celów ustalenia stawki VAT oraz zwolnienia w okresie przejściowym (do 9 maja i od 10 maja) konieczne jest zastosowanie art. 41 ust. 14c ustawy o VAT.
Osoby, które mają wątpliwości, co do zastosowania stawki VAT i zwolnienia na przełomie maja 2022 r. w odniesieniu do usług najmu i dzierżawy proponuję zapoznanie się z nagranym szkoleniem dotyczącym zmiany stawek VAT: https://wzajaczkowski.pl/2021/12/30/nowe-stawki-vat-w-2022-r/