W dniu 13 lipca 2022 r. Minister Finansów podpisał rozporządzenie zmieniające rozporządzenie w sprawie towarów i usług, dla których obniża się stawkę podatku od towarów i usług, oraz warunków stosowania stawek obniżonych. Rozporządzenie zostało opublikowane w Dzienniku Ustaw z dnia 15 lipca 2022 r. pod pozycją 1496.
Wyżej wymienione rozporządzenie dodało do rozporządzenia w sprawie towarów i usług, dla których obniża się stawkę podatku od towarów i usług, oraz warunków stosowania stawek obniżonych § 10be i § 10bf. Zgodnie z § 10be ust. 1 tego rozporządzenia do dnia 31 października 2022 r. obniżoną do wysokości 0% stawkę podatku stosuje się dla:
1) polepszaczy gleby,
2) środków wapnujących,
3) biostymulatorów niemikrobiologicznych,
4) podłoży do upraw,
5) produktów nawozowych mieszanych składających się wyłącznie z nawozu i środka wapnującego
– o których mowa w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1009 z dnia 5 czerwca 2019 r. ustanawiającym przepisy dotyczące udostępniania na rynku produktów nawozowych UE, zmieniającym rozporządzenia (WE) nr 1069/2009 i (WE) nr 1107/2009 oraz uchylającym rozporządzenie (WE) nr 2003/2003 (Dz. Urz. UE L 170 z 25.06.2019, str. 1, z późn. zm. )), z wyłączeniem podłoży mineralnych i podłoży do upraw grzybów.
W obecnym stanie prawnym (lipiec 2022 r.) w okresie od dnia 1 lutego 2022 r. do dnia 31 lipca 2022 r. obniżoną stawkę VAT w wysokości 0% stosuje się m.in. do środków poprawiających właściwości gleby, stymulatorów wzrostu oraz podłoży do upraw, o których mowa w ustawie z dnia 10 lipca 2007 r. o nawozach i nawożeniu (Dz. U. z 2021 r. poz. 76, z późn. zm.), z wyłączeniem podłoży mineralnych – art. 146da ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT.
Powyższy przepis odnosi się bezpośrednio do środków poprawiających właściwości gleby, czy stymulatorów wzrostu wskazanych w ustawie o nawozach i nawożeniu.
Od dnia 16 lipca 2022 r. w ramach unijnego, jak i polskiego porządku prawnego będzie stosowane rozporządzenie Unii Europejskiej nr 2019/1009, które ustanawia definicje, wymagania oraz reguluje obrót na rynku unijnym towarami wykorzystywanymi w produkcji rolnej (produkty nawozowe), w tym m.in. polepszaczami gleby, środkami wapnującymi, biostymulatorami niemikrobiologicznymi, produktami nawozowymi mieszanymi (w tym również składającymi się z nawozu i środka wapnującego) oraz podłożami do upraw.
Powyższe towary stanowią odpowiednik będących przedmiotem obrotu krajowego: środków poprawiających właściwości gleby, wapna nawozowego (wprowadzanego do obrotu jako nawóz mineralny), stymulatorów wzrostu, nawozów mineralnych lub organiczno-mineralnych oraz podłoży do upraw, uregulowanych dotychczas w ustawie o nawozach i nawożeniu.
W związku z wejściem w życie rozporządzenia nr 2019/1009 ww. towary nie byłyby objęte od dnia 16 lipca 2022 r. regulacjami przepisów krajowych, czyli ustawą o nawozach i nawożeniu. Stąd też wskazane kategorie towarów tj. polepszacze gleby, środki wapnujące, biostymulatory niemikrobiologiczne, produkty nawozowe mieszane składające się z nawozu i środka wapnującego oraz podłoża do upraw, z wyłączeniem podłoży mineralnych nie będą mogły korzystać z obniżonej stawki podatku VAT na podstawie przepisów o VAT, które w tym zakresie wprost odwołują się obecnie do przepisów ustawy o nawozach i nawożeniu.
Dlatego w celu objęcia takich towarów jak środki poprawiające właściwości gleby, stymulatory wzrostu oraz podłoża do upraw obniżoną do 0% stawką podatku VAT, które od 16 lipca 2022 r. stracą możliwość korzystania ze stawki 0% na podstawie przepisów ustawy o VAT, niezbędne było wydanie rozporządzenia przez Ministra Finansów, który w zmienianym rozporządzeniu objął ww. produkty stawką 0%.
Należy zauważyć, że § 10be ww. rozporządzenia przewiduje stasowanie obniżonej stawki VAT do 0% do końca października 2022 r., a nie do końca lipca 2022 r., jak wskazuje art. 146da ust. 1 ustawy o VAT. Jest to związane z będącą w trakcie uchwalania przez Parlament zmianą dotyczącą wydłużenia do końca października 2022 r. stosowania stawek obniżonych dla wybranych towarów w związku z tzw. tarczą antyinflacyjną. Wydłużenie stosowania stawek obniżonych zostało przeze mnie opisane w odrębnym tekście.
Ponadto w tym samym rozporządzeniu zmieniającym rozporządzenie w sprawie towarów i usług, dla których obniża się stawkę podatku od towarów i usług, oraz warunków stosowania stawek obniżonych dokonano doprecyzowania stosowania stawki 0% dla produktów leczniczych, których sprzedaż w kraju była następnie finansowana ze zbiórek publicznych – nowo dodany § 10bf rozporządzenia.
Należy przypomnieć, że z dniem odwołania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej stanu epidemii ogłoszonego w związku z zakażeniami wirusem SARS-CoV-2 (tj. 16 maja 2022 r.), przestał obowiązywać przepis § 10b rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie towarów i usług, dla których obniża się stawkę podatku od towarów i usług, oraz warunków stosowania stawek obniżonych.
W świetle tego przepisu do dnia odwołania stanu epidemii (czyli do dnia 16 maja 2022 r.) stawką VAT w wysokości 0% były objęte dostawy określonych produktów leczniczych, których sprzedaż w kraju była następnie finansowana ze zbiórek publicznych.
W rezultacie wygaśnięcia ww. preferencji w VAT możliwe są przypadki dostaw tego rodzaju produktów leczniczych dokonywanych po dniu 16 maja 2022 r., finansowanych ze środków pochodzących ze zbiórek publicznych organizowanych przez organizacje pożytku publicznego, które to zbiórki rozpoczęły się jeszcze w trakcie obowiązywania stanu epidemii. Takie dostawy objęte są stawką w wysokości 8%, co oznacza zmianę (wzrost) ceny w czasie trwania ww. zbiórki, a tym samym konieczność zgromadzenia większej kwoty.
Dlatego też stawka 0% będzie stosowania do takich dostaw produktów leczniczych, które są finansowane środkami ze zbiórek publicznych rozpoczętych najpóźniej w dniu 16 maja 2022 r., tj. najpóźniej w dniu ogłoszenia odwołania stanu epidemii w Polsce.
Natomiast dostawy produktów leczniczych finansowane ze zbiórek publicznych rozpoczętych od dnia 17 maja 2022 r. będą opodatkowane stawką 8% VAT.
Rozporządzenie zmieniające rozporządzenie w sprawie towarów i usług, dla których obniża się stawkę podatku od towarów i usług, oraz warunków stosowania stawek obniżonych weszło w życie z dniem 16 lipca 2022 r., z wyjątkiem § 10bf rozporządzenia, który wchodzi w życie z dniem ogłoszenia, z mocą wsteczną od dnia 17 maja 2022 r.