W dniu 24 stycznia 2023 r. Rada Ministrów skierowała do Sejmu projektu ustawy o zmianie ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw.
Ustawa wprowadza kolejny pakiet zmian w ustawie o VAT roboczo określany SLIM VAT3. Zgodnie z założeniami ustawa ma wejść w życie 1 kwietnia 2023 r. Jak bywa w zwyczaju Ministerstwo Finansów zachwala projekt jako ten, który realizuje postulaty przedsiębiorców.
Ministerstwo Finansów wskazuje, ze zaproponowało kilkanaście nowych rozwiązań, które dotyczą m.in.:
- zmian w fakturowaniu przy wystawianiu faktury po wcześniejszym wystawieniu paragonu fiskalnego,
- zwiększeniu limitu statusu małego podatnika,
- doprecyzowujących zmian w transakcjach transgranicznych dotyczących WDT,
- możliwości składania na terytorium Polski korekt deklaracji dot. procedur e-commerce,
- zmian w stosowaniu kursów przeliczeniowych – zmiana istotna
- zmian w obliczaniu VAT strukturą sprzedaży,
- uwolnienia się od odpowiedzialności solidarnej przez „osoby trzecie” w sytuacji otrzymania przez nie płatności na rachunek VAT,
- zmian w zakresie sankcji VAT częściowo dostosowujących polskie przepisy do tez wynikających z orzecznictwa TSUE,
- zmian dotyczących możliwości przechowywania dokumentów z kas rejestrujących wyłącznie w formie elektronicznej,
- zmian w prawie bankowych w zakresie transakcji objętych mechanizmem podzielonej płatności i dysponowania środkami zgromadzonymi na rachunku VAT, a także
- zmian dotyczących wydawania Wiążących Informacji Stawkowych.
Część tych zmian jest zasadna i wydaje się słuszne uregulowanie przepisów ich dotyczących, jak choćby uregulowania dotyczące stosowania mechanizmu podzielonej płatności przy zmianie faktora, czy podwyższenie limitu dla małego podatnika podatku VAT do 2.000.000 euro analogiczne jak w przepisach dotyczących podatków dochodowych.
Jako istotną i ważną zmianę należy potraktować propozycję przywrócenia po kilkunastu latach możliwości braku obowiązku dokonywania rocznej korekty VAT, gdy różnica pomiędzy proporcją wstępną a proporcją ostateczną nie przekracza 2 punktów procentowych, przy równoczesnym wprowadzenia dodatkowego warunku ograniczającego.
Nie mniej istotną propozycją są regulacje w zakresie stosowania kursów przeliczeniowych w fakturach korygujących. Przepisy te choć niezbędne zostały w projekcie ustawy przygotowane nieprawidłowo i niedbale, co może przyczynić się do znacznych problemów interpretacyjnych. Tak będzie w sytuacji, gdy zagraniczny podatnik wystawi polskiemu kontrahentowi zbiorczy dokument korygujący transakcje transgraniczne (m.in. WNT, import usług, czy dostawa towarów dla której podatnikiem jest jej nabywca) z tytułu opustu lub obniżki ceny. Nie wiadomo jakie dokumenty podmiotów zagranicznych będzie można uważać za faktury (polska ustawa o VAT nie może określać jaki dokument jest lub nie jest fakturą w rozumieniu przepisów państwa sprzedawcy), a w konsekwencji nie będzie wiadomo, czy można, czy też nie można stosować nowych regulacji, które na marginesie będą mieć charakter fakultatywny.
Być może ostateczny kształt przepisu dot. kursów walut będzie inny niż zaproponowany przez Ministerstwo Finansów, co będzie można ocenić po publikacji ustawy w Dzienniku Ustaw.
O przepisach dot. rezygnacji z warunku posiadania faktury przy WNT pisałem już wcześniej w kontekście zapowiadanych zmian SLIM VAT3. W pełni podtrzymuje swoje poprzednie stanowisko. Natomiast Ministerstwo Finansów w celu ukrycia swojej niekompetencji wprowadziło dodatkowo przepisy przejściowe (art. 12 projektu), które mają jakoby potwierdzać, że w obecnym stanie prawnym (przed wejściem przepisów SLIM VAT3) posiadanie faktury jest konieczne dla odliczenia VAT przy WNT, co jest oczywistym fałszem.
Jak widać z powyższego projekt SLIM VAT3 to zbiór regulacji istotnych, mniej istotnych, a także wadliwych wpływających na codzienną praktykę podatkową. A pełne i niezachwiane zadowolenie z ich przyjęcia będzie widoczne jedynie w resorcie finansów.